Op dit moment zijn er bijna 400.000 woningen te kort in Nederland. De regering wil elk jaar 100.000 woningen bouwen, maar slaagt daar nauwelijks in. De reden daarvoor zijn divers, bijvoorbeeld de milieu- en stikstofproblematiek en de gestegen bouwkosten. Als je in aanmerking wil komen voor een sociale huurwoning, moet je vaak wel 9 jaar wachten. Maar hebben we dan werkelijk een tekort aan eengezinswoningen? Op het eerste gezicht zou je zeggen van wel. Maar zouden we niet met een beetje slimmere aanpak de wachtlijsten een behoorlijk stuk weg kunnen werken?
Als kinderen het huis van hun ouders verlaten blijven veel ouders in hun (nu te grote) woning wonen. De slaapkamers van de kinderen staan leeg. Maar waarom zouden deze mensen een kleinere woning betrekken? Ze betalen een redelijke huur en wonen in een aantrekkelijke woning, vaak met tuin, in een hun bekende en vertrouwde buurt. Er is vaak geen volwaardig alternatief. Het is niet aanlokkelijk om de woning te verlaten en in een andere buurt terecht te komen. Je weet vaak niet in welke buurt je terecht komt. Vaak worden her en der mensen met psychische problemen in een sociale woning geplaatst en je weet maar nooit of die naast je komen te wonen.
Er is dus een groot probleem bij de doorstroming van sociale huurwoningen. Het woningtekort is niet alleen een kwestie van te weinig woningen, maar dus ook van een mismatch tussen vraag en aanbod. Het is dus zaak nieuwe woningen te bouwen, die inspelen op de behoeften van verschillende bevolkingsgroepen (zoals starters, ouderen, en mensen met zorgbehoeften). Dit vraagt om diversiteit van de nieuwe woningen. Maar woningbouwcorporaties houden helaas te weinig rekening met de toekomst en blijven het land maar volpompen met eengezinswoningen. Ze zouden dus beter alternatieve woonvormen moeten gaan creëren. Bijvoorbeeld voor ouderen: woningen met gezamenlijke ruimtes en een gezamenlijke tuin, waardoor de eenzaamheid onder oudere mensen als neveneffect teruggedrongen wordt. Alleenstaande ouderen hoeven eigenlijk niet zo groot te wonen, maar willen wel een volwaardige en kwalitatief goede woning hier voor terug. Het alsmaar doorbouwen van eengezinswoningen lost dan niets op.
In Zandvoort hebben we als eerste begin een project lopen: “Het Passend Wonen”. De deelnemers worden aangemoedigd om naar een woning te verhuizen die beter aansluit bij hun behoeften. Er komt tegelijkertijd ruimte vrij voor jongeren die een gezin willen stichten. Want ook het aantal geboortes in Nederland loopt schrikbarend terug. Het project is een samenwerking tussen de gemeente Zandvoort, de woningcorporatie Pré Wonen en het Huurders Platform Zandvoort. Er is afgesproken dat de deelnemers niet meer huur hoeven te betalen, dan ze in hun oude woning al betaalden. Verder is er hulp en begeleiding bij het verhuisproces en krijgen mensen een financiële vergoeding tot 1500 euro voor de kosten van de verhuizing.
Ook komen er in de oude Mariaschool jongerenappartementen. Jongeren mogen daar vijf jaar wonen. Maar de eerste problemen beginnen zich al af te tekenen. Waar moeten die jongeren na de beëindiging van hun huurcontract na vijf jaar naar toe? Nog vier jaar wachten als dakloze op een andere woning? Ook mogen er op dit moment geen tijdelijke huurcontracten meer afgesloten worden van de regering. Dus hoe Pré Wonen dat wil oplossen, is een maar de vraag.
Wijnand Burger
Huurders Platform Zandvoort